Özbekistan ve Türkiye İlişkileri

1991 yılında Özbekistan Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ilan etmesinden sonra, bu kararı ilk tanıyan ülke Türkiye’dir. Ülkenin ilk Cumhurbaşkanı İsmail Kerimov ilk yurt dışı gezisini Türkiye’ye gerçekleştirmiştir. Türk Haklarının birliğini arzulayan İsmail Kerimov Türkiye Başbakanı Demirel ve Türkiye Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından ziyaret edilmiştir. Özbekistan ve Türkiye ekonomik, ticari, kültürel, eğitim, spor, ulaşım gibi iki ülkeyi etkileyen bir çok alanda anlaşmalara imza atmışlardır. Bir çok iş adamı Özbekistan’da yatırımlar yapmıştır.

Bu yapıcı görüşmeler ve işbirlikleri 1999 yılında Özbekistan Cumhurbaşkanı İsmail Kerimov’a yapılan silahlı saldırının detayları iki ülkenin ilişkilerinin bozulmasına neden olmuştur. Özbekistan Muhalif Lideri Salih Özbek’in Türkiye’de korunması ve suikastı gerçekleştirenlerden bir kişinin de Türk olması Özbekistan’ın anlayış ve hoş görüsünü aşan önemli bir durumdu. Bu süreçte Türkiye’ye vize uygulama kararı ve Türkiye’de eğitim gören Özbek öğrencilerin ülkeye çekilmesi gibi keskin kararlar alındı.

Zaman içerisinde uyumlanan ilişkiler Recep Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı döneminde ülkeyi 12 kez ziyaret ettiği şekle ulaştı.

Günümüzde Türkiye'den 400'ün üzerinde şirket Özbekistan'a yatırım yapmış durumdadır. Ve yatırımların tümünün değeri 1 milyar USD'nin üstündedir. Yatırım konularını inşaat, gıda, otelcilik, plastik, ilaç ve hizmet sektörleri oluşturmaktadır.

1966 yılında 8 şiddetinde gerçekleşen depremin harabiyeti yüksek olmuştur. Bir buçuk milyon nüfuslu Taşkent’in 300 bin üzerinde yaşayan insanı evsiz kalmıştır. Dünya devletlerinin de yardımlarıyla yaralar sarılmış, evsizlere depreme dayanıklı evler inşa edilmiştir. O dönemde yardım etmeyen tek devletin Türkiye olduğu söylenmektedir.